Voor de lieve vrede?

Voor de lieve vrede?

Of: Waarom zwijgen of tolereren slecht is voor de werkvloer

Op de werkvloer worden dagelijks keuzes gemaakt: projecten worden afgerond, beslissingen worden genomen en soms worden lastige gesprekken vermeden - "voor de lieve vrede".

Confrontaties vermijden lijkt op korte termijn rust te brengen, maar sluimert verder en heeft op lange termijn een verwoestend effect op de cultuur, het leiderschap, de betrokkenheid en de verantwoordelijkheidszin binnen een organisatie.

Zwijgen is instemmen

Wanneer collega’s of leidinggevenden gedrag, beslissingen of situaties tolereren die eigenlijk niet door de beugel kunnen, ontstaat er een impliciet signaal: "Dit is acceptabel." Of het nu gaat om onprofessioneel gedrag, onduidelijke verwachtingen of een gebrek aan eigenaarschap, zwijgen versterkt de status quo.

De organisatie verandert niet; ze vervalt in patronen waar niemand beter van wordt.

Dit heeft directe gevolgen voor bv:

• De organisatiecultuur: Medewerkers voelen zich niet gehoord en gedragen zich steeds passiever. Innovatie, vertrouwen en samenwerking nemen af.
• Leiderschap: Leidinggevenden verliezen respect als ze de confrontatie uit de weg gaan. Het ontbreken van duidelijke grenzen en richtlijnen ondermijnt hun geloofwaardigheid.
• Verantwoordelijkheidszin: Als niemand verantwoordelijkheid neemt om problemen aan te kaarten, wordt de lat steeds lager gelegd. Medewerkers ontwikkelen een "het zal mijn tijd wel duren"-houding.

De schadelijke mythe van “de lieve vrede”

Het concept van de lieve vrede wordt vaak gebruikt om conflicten te vermijden, maar in werkelijkheid is het slechts uitstel van executie. Problemen verdwijnen niet; ze worden groter. Zoals een splinter die niet wordt verwijderd, groeit de irritatie en infectie met de tijd.

De echte vrede op de werkvloer ontstaat niet door alles te tolereren, maar door:

• Open communicatie: Het bespreken van zaken die niet goed lopen, zonder schuld toe te wijzen.
• Leiderschap met lef: Leidinggevenden die grenzen aangeven en moeilijke gesprekken durven aangaan.
• Een cultuur van eigenaarschap: Medewerkers aanmoedigen om verantwoordelijkheid te nemen voor hun werk en voor de dynamiek op de werkvloer.

De kracht van gezonde confrontaties

Een gezonde werkcultuur ontstaat niet door te vermijden, maar door te adresseren. Constructieve confrontaties zorgen voor groei en duidelijkheid. Medewerkers en teams kunnen pas floreren als obstakels worden aangepakt. 

Dit vraagt om:

• Psychologische veiligheid: Medewerkers moeten weten dat ze zonder repercussies hun mening kunnen geven.
• Actieve betrokkenheid van leiders: Leiders moeten niet alleen luisteren, maar ook actie ondernemen op basis van feedback.
• Langetermijnvisie: Investeren in de cultuur en het team kost tijd, maar voorkomt escalaties die later veel duurder zijn – zowel financieel als emotioneel.

Voorbij de lieve vrede, naar een sterke organisatie

Als zwijgen en tolereren worden doorbroken, ontstaat ruimte voor een cultuur waarin verantwoordelijkheid, respect en samenwerking centraal staan. Het vraagt om moed om "de lieve vrede" los te laten, maar het resultaat is een werkplek waar iedereen zich gehoord voelt en waar problemen worden opgelost in plaats van genegeerd.

Zwijgen is geen oplossing – het is een uitnodiging voor grotere problemen. Praat, confronteer en bouw aan een werkvloer waar vrede niet ontstaat uit vermijden, maar uit verbinding en verantwoordelijkheid.

Wil je aan de slag met het verbeteren van de cultuur en leiderschapsdynamiek in jouw organisatie?

Bij De MENSENzaak helpen we organisaties om moeilijke patronen te doorbreken en een sterke, duurzame werkcultuur op te bouwen. Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek!